Kwalifikacje i kompetencje nauczycieli
Dlaczego kompetencje nauczyciela są niewystarczające?
-
Nauczyciel działa w sytuacjach niepowtarzalnych.
-
Komunikacyjny charakter pracy.
Doświadczenie ludzkie tworzy się w dwóch sferach znaczeń:
-
w obszarze wiedzy praktyczno – moralnej
-
w obszarze wiedzy technicznej (wiedza, która pozwala osiągać cele edukacyjne, metody, środki, warunki od których zależy skuteczność posługiwania się metodą)
Kompetencje praktyczno – moralne:
-
interpretacyjne – zdolności rozumiejącego odnoszenia się do świata
-
moralne – zdolność prowadzenia refleksji moralnej
-
komunikacyjne – zdolność do bycia w dialogu ze sobą i z innymi (empatia i akceptacja bezwarunkowa drugiej osoby)
Kompetencje techniczne:
-
postulacyjne – umiejętność opowiadania się za pewnymi celami pojętymi instrumentalnie, umiejętność identyfikowania się z nimi
-
metodyczne – umiejętność działania według reguł określających optymalny porządek czynności
-
realizacyjne – umiejętność doboru środków i tworzenia warunków sprzyjających realizacji celu
Kompetencje wg M. Czerepaniak – Walczak:
-
kompetencje w warstwie pracy z młodzieżą
-
kompetencje w warstwie pracy z innymi podmiotami szkoły
-
kompetencje w warstwie pracy nad sobą
Kompetencje wg S. Dylak:
-
kompetencje bazowe – odpowiedni poziom rozwoju moralno – społecznego, intelektualnego
-
kompetencje konieczne – nabyte w toku przygotowania do zawodu:
-
interpretacyjne
-
autokreacyjne
-
realizacyjne
-
kompetencje pożądane – pozwalają na rozbudzenie, ukierunkowanie i zachęcenie do rozwoju opierając się na „mocnych stronach osobowości”